“خلاصه ای از  وضعیت گردشگران شهر مشهد در پاییز 1400 مطابق طرح آمارگیری گردشگران" عنوان یادداشتی از فاطمه رحمانی، عضوهیات علمی گروه پژوهشی اقتصاد گردشگری پژوهشکده گردشگری است که در آن به ارائه مختصر نتایج طرح "نظرسنجی از زائران و گردشگران شهر مشهد" پرداخته است؛ متن کامل یادداشت را در ادامه بخوانید:

 

صنعت گردشگری سالانه درآمد زیادی برای کشورهای جهان به ارمغان می­آورد، این فعالیت مهم اقتصادی، به عنوان یک سیستم جامع از بخش­های حمل­ و نقل، تاسیسات اقامتگاهی، امکانات پذیرایی و تفریحات و جاذبه­ها، شرکت­های بزرگ و کوچک تور گردان و مجری تور تشکیل شده است، که هر کدام از این عناصر در کنار یکدیگر، صنعت گردشگری را در رسیدن به جایگاه درآمدی و اشتغال­زایی یاری رسانده­اند، به همین دلیل به عنوان موضوعی مهم در تحولات اقتصادی اجتماعی و فرهنگی محسوب می­شود و با گسترش آن می­توان مسیری برای افزایش درآمدهای کشور و کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی و در نتیجه فراهم نمودن مسیری مطلوب برای دستیابی به توسعه پایدار و همه جانبه ترسیم نمود.

 

برنامه ریزی برای جذب گردشگر نیازمند اطلاعات آماری است که متاسفانه توسط دستگاه های متولی گردشگری مشهد جمع آوری نمی شود

 

شهر مشهد به دلیل وجود بارگاه امام هشتم (ع) دارای پتانسیل بالایی برای جذب گردشگر می باشد که استفاده از این پتانسیل نیازمند برنامه ریزی و بوجود آوردن زیرساختهای مورد نیاز می باشد. جهت برنامه ریزی به منظور بهره گیری از این پتانسیل نیاز به اطلاعات اولیه ای در زمینه این صنعت در سطح منطقه مورد بررسی وجود دارد. اما متاسفانه این اطلاعات توسط دستگاه های متولی گردشگری مشهد جمع آوری نمی شود.

با هدف رفع این خلاء، پژوهشکده گردشگری جهاددانشگاهی مشهد از بهار سال 1399 به جمع آوری این آمار در قالب پرسشنامه ای از گردشگران داخلی شهر مشهد پرداخته است.این پرسشنامه ها به صورت فصلی تکمیل شده و اطلاعات آن تحلیل می گردد. آخرین برداشت مربوط به پاییز 1400 می باشد که نمونه ای به حجم 652 نفر از گردشگران داخلی شهر مشهد را پوشش داده است. مطابق نتایج این پرسشنامه ها متوسط ماندگاری این افراد در شهر مشهد 5.1 روز بوده است و هدف اولیه 90.3 آنها زیارت می باشد. دیدار اقوام و آشنایان و معالجات پزشکی اولویت های بعدی گردشگران شهر مشهد بوده است.

از لحاظ هزینه، هزینه های اسکان بالاترین سهم را در سبد هزینه ای گردشگران شهر مشهد به خود اختصاص داده است، هتل ها با سهم 27.8 درصدی  بالاترین رتبه را در اقامت گردشگران داشته اند، اولویت های بعدی گردشگران، مهمانپذیر، هتل آپارتمان و منزل اقوام و  آشنایان بوده است.

در زمینه خرید نیز بازارهای خرید اصلی گردشگران، بازارهای اطراف حرم می باشند.

بالاترین میزان رضایت گردشگران از خدمات دریافتی نیز مربوط به خدمات درمانی می باشد که نشان دهنده پتانسیل گردشگری پزشکی شهر مشهد می باشد.

شایان ذکر است طرح "نظرسنجی از زائران و گردشگران شهر مشهد با حمایت پژوهشکده گردشگری جهاددانشگاهی از تابستان 1399 شروع شده و تاکنون ادامه دارد. در این طرح اطلاعات مربوط به گردشگران به صورت فصلی جمع آوری می گردد.