عضو هیات علمی پژوهشکده گردشگری جهاددانشگاهی خراسان رضوی با اشاره به اینکه ایران در میان کشورهای منطقه از ظرفیت بالایی در حوزه اکوتوریسم برخوردار است، گفت: با این وجود، عدم انجام مطالعات از نقاط ضعف کشورمان در این حوزه است.

به گزارش پژوهشکده گردشگری جهاد دانشگاهی، دکتر مژگان ثابت تیموری امروز 11 مهرماه در سمینار گردشگری و توسعه پایدار که در پژوهشکده گردشگری این سازمان برگزار شد، اظهار کرد: بنا بر تعریف انجمن بین‌المللی بوم گردشگری،  اکوتوریسم  یا بوم گردشگری سفری مسئولانه به نواحی  طبیعی است که به حفظ محیط زیست و پایداری رفاه مردم محلی منجر می‌شود.

 

وی انگیزه بالای مسئولان محلی نسبت به تقویت و ساماندهی امکانات گردشگری، امکان اشتغال‌زایی در زمینه‌های اقامتی و خدماتی برای جمعیت ساکن منطقه، فرصت جذب گردشگر خارجی و ارزآوری به منطقه، نظارت سازمان محیط زیست کشور بر جنبه‌های توسعه منطقه و ارائه اعتبارات جهت تقویت امکانات گردشگری و مدیریت محیط زیست توسط مردم محلی جهت حفاظت از ارزش‌های طبیعی و استفاده بهینه از محیط طبیعی به منظور تفریح را از جمله فرصت‌های بوم گردشگری عنوان کرد.

 

عضو هیات علمی پژوهشکده گردشگری جهاددانشگاهی خراسان رضوی گفت: آلودگی محیط ناشی از زباله‌ریزی توسط گردشگران، افزایش آلودگی‌های صوتی و تصویری بر محیط جانوری منطقه، امکان نشت فاضلاب سرویس‌های بهداشتی به محیط طبیعی، آلودگی ناشی از حضور گردشگران و وسایل نقلیه به محدوده تفرجگاه‌ها، امکان تغییر مسیر جانوران به دلیل ازدحام گردشگران و تخریب پوشش گیاهی طبیعی از تهدیدهای بوم گردشگری است.

وی خاطرنشان کرد: از طرف ديگر توسعه صنعت گردشگری، بدون داشتن برنامه‌ريزي صحيح سبب آسيب‌هاي زيست‌ محيطي جبران ناپذيري خواهد شد که با روح و هدف توسعه پایدار گردشگری در تضاد است.

 

ثابت تیموری با اشاره به اینکه اکوتوریسم یا بوم‌گردشگری امکان فعالیت فراغتی در طبیعت را برای انسان ممکن می‌سازد، تصریح کرد: سفرهای هدفمند، توام با مطالعه و درک معنوی، کسب معرفت و لذت بردن از جاذبه‌های متنوع طبیعی که تاکید زیادی بر حفظ ارزش‌ها و جاذبه‌های طبیعی دارد نیز مصداق بوم‌گردشگری است.

 

وی وجود فصول چهارگانه و آب و هوای متنوع به طور همزمان در نقاط مختلف کشور، دارا بودن مرزهای طولانی در آب و خشکی با کشورهای همسایه، وجود جزایر، تنوع گیاهی، ایلات و اقوام مختلف را از نقاط قوت اکوتوریسم و طبیعت گردی در کشور برشمرد.

 

عضو هیات علمی پژوهشکده گردشگری جهاددانشگاهی خراسان رضوی، عدم انجام مطالعات و اقدامات لازم برای بهره‌گیری منطقی و ایده‌آل از ظرفیت‌های اکوتوریسم را از نقاط ضعف این موضوع در کشور دانست.

 

وی افزود: با اجرای برنامه‌های مطالعاتی دقیق، برنامه‌ریزی و مدیریت مناسب، به دلیل پتانسیل بالایی که برای فعالیت در زمینه گردشگری بر پایه طبیعت در ایران وجود دارد، می‌توان انتظار ظهور و شکوفایی تورهای طبیعت گردی متنوع و همچنین آینده‌ای روشن و پر رونق در حوزه گردشگری کشور را داشت.

 

ثابت تیموری با اشاره به اینکه بوم گردشگری غالبا در منطقه‌ای غیرمسکونی و کمتر دست خورده اتفاق می‌افتد و گردشگر به گشت‌و‌گذار و تماشای جلوه‌های ویژه طبیعت می‌پردازد، عنوان کرد: اکوتوریسم علاوه بر این رابطه تنگاتنگ با طبیعت دارای 4 ویژگی عمده پیوند با فرهنگ، یادگیری و آموزش، پایدار بودن و بهبود رفاه مردمان جامعه محلی نیز است.

 

وی یادآور شد: اقامتگاه‌هایی که در محیط‌های بومی و طبیعی با رعایت بالاترین سطح ممکن ضوابط زیست محیطی و به شکل سازگار با معماری بومی، تاریخی و سیمای طبیعی تاسیس شده، بایستی حداکثر تعامل با جامعه محلی، توجه به تنوع اقلیم، زمینه حضور گردشگران را با کیفیتی قابل قبول و تعریف شده فراهم کند.